Bakteriofagi – czym są? Czy mogą być alternatywą dla antybiotyków?
Antybiotykoterapia staje się coraz mniej skuteczna, w związku z narastającą odpornością bakterii na leki przeciwdrobnoustrojowe istnieje potrzeba znalezienia alternatywy dla antybiotyków. Okazuje się, że skuteczna w tym wypadku może być terapia fagowa, z wykorzystaniem bakteriofagów, które są wirusami mającymi właściwości wyniszczające groźne dla organizmu bakterie.
Bakteriofagi to dobroczynne wirusy, które atakują bakterie i replikują się w nich doprowadzając do ich wyniszczenia. Sam termin pochodzi od połączenia greckich słów „phagein” i „baktērion”, które w dosłownym tłumaczeniu oznaczają „zjadacz bakterii”. Bakteriofagi odkryte zostały na przełomie XIX i XX wieku, zyskując zainteresowanie naukowców jako środki umożliwiające zwalczanie bakterii. Już w latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku były wykorzystywane w terapii bakteriobójczej, jednak po II wojnie światowej wyparte zostały z obiegu poprzez podobnie działające antybiotyki, które stosowane są w medycynie do dziś.
Obecnie obserwuje się wzrost odporności bakterii na stosowaną powszechnie antybiotykoterapię, co zdeterminowane jest zdolnością ewolucyjnego przystosowywania się bakterii do środowiska i tym samym budowanie odporności na stosowane w walce z nimi środki. Problem ten stanowi znaczące ryzyko, dlatego też w poszukiwaniu alternatywy o działaniu bakteriobójczym coraz częściej mówi się o bakteriofagach , które na nowo doceniane są w medycynie i być może wkrótce na stałe będą wykorzystywane w lecznictwie o charakterystyce bakteriobójczej.
Mikroorganizmy te skutecznie działają w leczeniu nawracających zakażeń układu moczowego, czy przewlekłego zapalenia zatok, terapię fagową stosować można też w leczeniu ran pooparzeniowych zainfekowanych lekoopornymi szczepami bakterii. Z uwagi na łatwe wchłanianie się bakteriofagów z układu pokarmowego pacjenci najczęściej przyjmują preparat właśnie w postaci płynu doustnego. Pomimo wielu pozytywnych właściwości i skuteczności leczenia z zastosowaniem bakteriofagów obecnie w Polsce stosuje się je głównie w ramach terapii eksperymentalnych, nie są one standardową alternatywą leczenia.
