Hipoglikemia i hiperglikemia. Jak rozpoznać i leczyć ostre powikłania cukrzycy?
U osób chorych na cukrzycę, jak w przypadku wielu schorzeń wystąpić mogą powikłania w różnym stopniu. Pacjenci dotknięci chorobą cukrzycową zmagać się mogą z ostrymi powikłaniami stwarzającymi realne zagrożenie, takimi jak hiperglikemia, czyli nadmiernym poziomem cukru lub będąca jej przeciwieństwem hipoglikemia, zwana niedocukrzeniem.
Cukrzyca jest cywilizacyjną chorobą metaboliczną, charakteryzującą się zaburzeniami prawidłowego stężenia cukru we krwi. Jak w przypadku każdej choroby, jej przebieg wiązać się może z różnorodnymi powikłaniami, zarówno przewlekłymi takimi, jak retinopatia cukrzycowa, nefropatia cukrzycowa, neuropatia cukrzycowa, choroby serca, udar lub stopa cukrzycowa, jaki i ostrymi powikłaniami cukrzycy, którymi są właśnie hiperglikemia i hipoglikemia. Choć oba te schorzenia dotyczą zaburzeń stężenia glukozy we krwi niemniej jednak ich charakter jest różny i dotyczy rozbieżnych zjawisk.
Hiperglikemia związana jest z podwyższonym stężeniem cukru we krwi, osoby nią dotknięte definiuje się jako pacjentów z zaburzonym metabolizmem glukozy. Choroba ta prowadzić może do długotrwałych uszkodzeń i niewydolności wielu narządów, atakując m.in. oczy nerwy, serce, czy nerki. Wśród kluczowych objawów hiperglikemii wymienia się wzmożone pragnienie, chudnięcie pomimo wzmożonego łaknienia, czy poliurię, czyli zwiększoną ilość oddawanego moczu.
Chorobę tę leczy się głównie poprzez wyrównywanie nieprawidłowego poziomu glukozy we krwi, który normalizuje się poprzez podanie insuliny. Chorzy na to schorzenie funkcjonują normalnie, jednak zobowiązani są do regularnej kontroli poziomu cukru. Niemniej jednak ostre stany hiperglikemiczne stanowią bezpośrednie zagrożenie życia, określane są one również jako cukrzycowa kwasica ketonowa oraz stan hiperglikemiczno -hipermolalny.
Hipoglikemia z kolei charakteryzuje się krytycznym spadkiem poziomu glukozy we krwi, który stwarza realne zagrożenie dla organizmu. Głównymi przyczynami choroby są niedobory pokarmowe, nadmiar insuliny w organizmie, a także intensywny wysiłek fizyczny bez właściwego przygotowania. Lekka hipoglikemia objawia się uczuciem nerwowości, zwiększoną potliwością, uczuciem przyspieszonego bicia serca, ospałością, bólem głowy, czy drżeniem rąk. Objawy te powinny wymusić u pacjenta działanie mające na celu zapobieganie wystąpieniu stanu ciężkiej hipoglikemii, wymagającej interwencji innych osób w celu przywrócenia równowagi glikemicznej, w przypadku nieudzielenia odpowiednio szybkiej pomocy może dojść do utraty przytomności, ten zaawansowany przebieg choroby wiąże się ze stanem bezpośredniego zagrożenia życia.
W przypadku wystąpienia niepokojących objawów hipoklikemicznych chory powinien dokonać pomiaru poziomu glukozy we krwi, a w przypadku niedocukrzenia spożyć szybko wchłaniające się węglowodany, najlepiej w płynnej postaci, aby uzupełnić niedobory. W ostrym przebiegu hipoglikemii najczęściej wymagana jest interwencja medyczna, obejmująca m.in. podanie glukozy dożylnie.
Hiperglikemia i hipoglikemia to choroby związane z nieprawidłowym poziomem glukozy we krwi, niemniej jednak sposób postępowania w przypadku wystąpienia objawów nie jest identyczny.
Źródła: Termedia, NFZ
